Σ’ ένα απ’ αυτά τα ταξίδια του, θέλησα να συνταξιδέψουμε στην περιοχή της μαύρης ηπείρου, όπου ως πατριαρχικός επίτροπος κατηχεί, λειτουργεί, βαπτίζει, στεφανώνει τους ορθόδοξους Αφρικανούς και γενικά συμπαραστέκεται ποικιλοτρόπως στις μύριες δυσκολίες των φτωχών και ανήμπορων Αφρικανών συνανθρώπων μας.
Έχει σχεδιάσει και χτίσει, ως αρχιτέκτονας, εκκλησίες σε διάφορες πόλεις του Congo , όπως στο Pointe– Noire, Dolisie, Brazzaville, Nkayi...
Στο Dolisieθαυμάζεις τον καλαίσθητο ναό της Αγίας Ειρήνης, το βαφτιστήριo, το ορφανοτροφείο «Άγιος Ευστάθιος», το δημοτικό σχολείο «ΦΩΣ ΕΘΝΩΝ» και σ’ αυτό το ταξίδι ξεκίνησαν οι εργασίες για την ανέγερση ορθόδοξου μοναστηριού.
Στο Pointe– Noireδεσπόζουν: οι εγκαταστάσεις του ιεραποστολικού κέντρου, ο ραδιοφωνικός σταθμός, ο ναός του Αγίου Δημητρίου, η κλινική που χτίζεται δίπλα στο ναό της Αγίας Φωτεινής και ο ναός της Αναλήψεως του Κυρίου.
Στο Nkayi, κατασκευάζεται ο ναός της Μεταμορφώσεως του Κυρίου – Κοιμήσεως της Θεοτόκου και στο Brazzavilleολοκληρώνεται ο ναός της Αναστάσεως του Κυρίου. Τελευταία δραστηριοποιείται στην πόλη Imptondoκαι στα γύρω χωριά όπου κατοικούν οι Πυγμαίοι.
Το ταξίδι μας πραγματοποιήθηκε από 26 Μαΐου έως 5 Αυγούστου 2011. Αναχωρήσαμε από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» με πτήση Γαλλικής εταιρείας «AirFrance» για Παρίσι κι απ’ το αεροδρόμιο «Ντε Γκολ» με νυχτερινή πτήση για Pointe– Noireτου CongoBrazzaville.
Προσγειωθήκαμε το πρωί της Παρασκευής 27-5-11. Μας υποδεχτήκανε οι 3 ιερείς του Pointe– Noire. Ο π. Μάξιμος εφημέριος του Αγίου Δημητρίου, ο π. Νέστορας εφημέριος της Αγίας Φωτεινής και ο π. Λαυρέντιος εφημέριος του Ι. Ναού της Αναλήψεως. Μετά τον καθιερωμένο έλεγχο της κάρτας εμβολίων από γιατρούς του αεροδρομίου και την παραλαβή των αποσκευών μας κατευθυνθήκαμε στις κεντρικές εγκαταστάσεις της ιεραποστολής.
Εκεί βρίσκεται ο ναός του Αγίου Δημητρίου όπου εξυπηρετούνται οι ορθόδοξοι χριστιανοί λατρευτικά έως ότου τελειώσει ο νέος επιβλητικός ψηλός ναός του Αγίου Δημητρίου, ρυθμού τρίκλητης σταυρεπίστεγης βασιλικής με γυναικωνίτη και με ψηλό καμπαναριό. Μετά την ολοκλήρωση του ο τωρινός ναός θα χρησιμοποιηθεί ως μεγάλη αίθουσα πολλαπλής χρήσης (συνεδρίων κλπ.)
Το διώροφο σπίτι της ιεραποστολής διαθέτει χώρο υποδοχής, κουζίνα, υπνοδωμάτια με μπάνιο, αίθουσες συναντήσεων πιστών, ψυχαγωγίας νέων, αποθήκη, ευρύχωρη βεράντα. Δίπλα στο σπίτι είναι η κεραία και ο ραδιοφωνικός σταθμός της τοπικής εκκλησίας και σε παρακείμενη θέση τα γραφεία της ενορίας.
Η ενορία αυτή παρουσιάζει πλούσια πνευματική δραστηριότητα με καθημερινές ακολουθίες: όρθρος, εσπερινός, παράκληση στην Παναγία, όπου ψάλει όλο το εκκλησίασμα, κάθε Παρασκευή, θεία λειτουργία με κήρυγμα τις Κυριακές και τις γιορτές. Οι χορωδίες των νέων πλαισιώνουν όλες τις λατρευτικές δραστηριότητες. Στο κέντρο ψυχαγωγίας συμμετέχουν πολλοί νέοι με μουσικές και αθλητικές επιδόσεις.
Στο Pointe– Noireμείναμε τρεις μέρες. Στο διάστημα αυτό με το αυτοκίνητο της ιεραποστολής, αφού περάσαμε από τη μεγάλη περιφερειακή αγορά, όπου μαζί λοφίσκοι σκουπιδιών και υπαίθριοι πάγκοι με διάφορα προϊόντα, φτάσαμε στη φτωχογειτονιά του Pointe– Noireμε τα τσίγκινα καταλύματα και τους ανώμαλους, αμμουδένιους, βρώμικους δρόμους, στο χώρο όπου ανεγείρεται ο πολύ όμορφος ναός της Αγίας φωτεινής και η κλινική για τους έχοντας ανάγκη από νοσηλεία. Μια πρόχειρη αίθουσα εξυπηρετεί τις συναντήσεις των πιστών με τον π. Νέστορα. Για θεία λειτουργία πηγαίνουν στις άλλες δύο εκκλησίες.
Στην αυλή της Αγίας Φωτεινής η υπό ανέγερση κλινική για την περίθαλψη των αδελφών μας Αφρικανών
Στη θεία λειτουργία της Κυριακής στον Ι. Ν. του Αγίου Δημητρίου συμμετείχαν ο π. Θεολόγος, π. Μάξιμος και π. Νέστορας. Από την αρχή του όρθρου κατέφτασαν οι πιστοί και μάλιστα από πολύ μακριά, περπατώντας πάνω στην άμμο που υπήρχε δίπλα σε κάποιους ασφαλτοστρωμένους δρόμους. (Η πόλη είναι κτισμένη πάνω σε άμμο).
Αξιοπρόσεκτα σημεία: Οι πιστοί προσήλθαν έγκαιρα για τον όρθρο και τη θεία λειτουργία. Τα μικρά παιδιά κάθισαν στα παγκάκια δίπλα στο δεσποτικό. Οι άντρες δεξιά και οι γυναίκες αριστερά. Απόλυτη ησυχία από το εκκλησίασμα και καμία κίνηση ή κουβέντα. Συμμετείχαν με κατάνυξη ψέλνοντας μαζί με τους ψάλτες και τη χορωδία των νέων. Το «Πιστεύω» και το «Πάτερ ημών» το έλεγαν όλοι οι πιστοί σε θέση δέησης (απλωμένα και υψωμένα τα χέρια). Απόλυτη τάξη στα παιδιά που διακονούσαν στο ιερό και στις δυο «εισόδους». Ο βυζαντινός χορός έψελνε γλυκύτατα και αρμονικά στα Ελληνικά, Γαλλικά και Κογκολέζικα. Απίστευτο άκουσμα, στην καρδιά της Αφρικής, να υμνείται ο Θεός από τους Αφρικανούς στα αρχαία Ελληνικά. Υποδειγματική και κατανυκτική λειτουργία από τους ιερείς. Στα «Σα εκ των Σων» όλοι γονατιστοί και απόλυτη ησυχία. Στο «Μετά φόβου Θεού» η φράση αυτή πήρε σάρκα και οστά. Με τη σειρά και με ευλάβεια πρώτα τα μικρά παιδιά, έπειτα οι μανάδες με τα βρέφη, ύστερα οι άνδρες και τελευταία οι γυναίκες, προσήρχοντο για τη θεία κοινωνία. Απολαυστική ήταν η χορωδία με τη συνοδεία μουσικών οργάνων την ώρα του «αντίδωρου». Έκλεισε η θεία λειτουργία με το κήρυγμα του π. θεολόγου.
Στη συνέχεια, στην αυλή της εκκλησίας τα μικρά παιδιά πήραν το κολατσιό τους. Οι μεγάλοι είχαν συνάντηση με τους ιερείς π. Θεολόγο και π. Μάξιμο. Δύο κυρίες σε διαφορετικά μέρη στον πρόναο και στο εσωτερικό του υπό ανέγερση Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου έκαναν κατηχητικό σχολείο. Ακολούθησε συνάντηση του π. θεολόγου με τη νεολαία σε αίθουσα της ιεραποστολής και στο ραδιοφωνικό σταθμό της εκκλησίας.
Το απόγευμα πήγαμε με το αυτοκινητάκι της ιεραποστολής στον Ι. Ν. της Αναλήψεως του Κυρίου. Παρακολουθήσαμε τον εσπερινό. Στο τέλος έγινε συνάντηση του π. Θεολόγου με τους ενορίτες πιστούς κι εγώ βρήκα την ευκαιρία με δύο μεγάλα παιδιά να περπατήσω στους δρόμους (σοκάκια) της φτωχογειτονιάς. Παραγκόσπιτα από λαμαρίνες το ένα δίπλα στο άλλο με δρόμους και αυλές από άμμο και μπόλικο σκουπίδι. Κότες μικρόσωμες και κοτοπουλάκια τριγύριζαν ανάμεσα στα παιδιά που έπαιζαν με αυτοσχέδια συρμάτινα, ξύλινα, λαστιχένια παιχνίδια (κύλες, πατίνια – καροτσάκια κλπ).
Οι εντυπώσεις μου από το τριήμερο στο Pointe– Noireμοναδικές, αποκορύφωμα η θεία λειτουργία της Κυριακής.
Την επόμενη μέρα 30-5-11 με το μικρό ελικοφόρο αεροπλάνο πετάξαμε για το Dolisie. Στο αεροδρόμιο μας υποδέχτηκαν ο π. Δημήτριος, εφημέριος του Ι. Ν. Αγίας Ειρήνης και η διευθύντρια του ορφανοτροφείου κ. Δωροθέα.
Ακολούθησε ξενάγηση στους χώρους της ιεραποστολής (εκκλησία, σχολείο, ορφανοτροφείο, βαφτιστήριο). Γνωριμία με το μικρό Κωνσταντίνο και τ’ άλλα παιδιά του ιδρύματος. Προσφέραμε τα δώρα μας και εισπράξαμε το χαμόγελό τους.
Μετά τη θεία λειτουργία της Κυριακής. Ι.Ν.Αγίας Ειρήνης Dolisie Congo
Στο ορφανοτροφείο έμεινα περισσότερο από δύο μήνες. Στο διάστημα αυτό ο π. Θεολόγος περιόδευσε σ’ όλη την επισκοπική περιφέρειά του. Είχα τη χαρά σ’ αυτό το χρονικό διάστημα να γνωριστώ και να συνεργαστώ με τους άλλους Έλληνες, τον ιερομόναχο π. Αγαθόνικο και τη γιατρό κα Γκλάντυς Καλατζή. Η συνεργασία μας είχε θετικά αποτελέσματα.
To Oρφανοτροφείο του «Αγίου Ευσταθίου» στο Dolisie του Congoπου φιλοξενεί 30 πεντάρφανα παιδιά
Οι πολύ καλές καιρικές συνθήκες (μιλάμε για την περίοδο της ανομβρίας, ο δικός τους χειμώνας, με θερμοκρασίες 20 – 25 βαθμούς Κελσίου), με βοήθησαν να εγκλιματιστώ αμέσως. Ξεκίνησαν οι προγραμματισμένες δραστηριότητες. Πρώτη μας δουλειά ήταν να φυτέψουμε με τον κηπουρό του ιδρύματος Ανδριάν, τα φυτά που φέραμε από Ελλάδα (κυπαρίσσια, μυρτιές, φασκόμηλο, θυμάρι, νυχτολούλουδα, βασιλικούς, δυόσμο κλπ).
Βάλαμε τα σχέδια με τον π. Θεολόγο για τη δημιουργία σπορείου – φυτώριου και λαχανόκηπου. Έτσι, στο διάστημα των δυο μηνών σπάρθηκαν οι σπόροι που φέραμε από Ελλάδα (μαρούλι, αγγούρι, καρπούζι, πεπόνι), φύτρωσαν, αναπτύχτηκαν και μεταφυτεύτηκαν στο λαχανόκηπο που ετοιμάστηκε με κοπριά. Αγοράσαμε από τα φυτώρια του Dolisieφυτά: ντομάτες, μελιτζάνες, λάχανα κλπ τα οποία φυτεύτηκαν, φροντίστηκαν, μεγάλωσαν και κάρπισαν. Ακόμη, σπάρθηκαν καρότα και άλλα τοπικά λαχανικά που κι αυτά έδωσαν τους θρεπτικούς καρπούς για τις ανάγκες του ορφανοτροφείου. Στην προσπάθεια αυτή βοήθησαν και τα παιδιά του ιδρύματος με το βοτάνισμα, σκάλισμα και πότισμα.
Τα μεγάλα παιδιά του Ορφανοτροφείου σκάβουν το λαχανόκηπο
Λίγες μέρες πριν την αναχώρησή μας. Ικανοποίηση για την προκοπή του λαχανόκηπου
Τα μικρά παιδιά του Ορφανοτροφείου βοτανίζουν τον ανθόκηπο
Παράλληλα με το λαχανόκηπο έγινε επέκταση του ανθόκηπου (παρτεριών) με τοποθέτηση τσιμεντένιων “pave” και φερμένο καλό, γόνιμο χώμα. Σπείραμε τους σπόρους, φερμένους από την Ελλάδα, που είχαμε τη χαρά, πριν την αναχώρησή μας, να δούμε τα πρώτα άνθη. Πρόκειται για τα φυτά: κατεφέδες, ζίννιες, σκυλάκια, βασιλικούς, πετούνιες.
Η κοινή αυλή του ορφανοτροφείου, του σχολείου και της εκκλησίας, μαζί με τα γύρω τους παρτέρια, έγιναν όλα ένας ανθισμένος επίγειος παράδεισος που ακούγονταν πρωί πρωί τα κελαηδήματα των αφρικανικών πουλιών και οι ψαλμωδίες των καλλίφωνων παιδιών.
Το σπάσιμο των μικρών ηφαιστειογενών βράχων, η ισοπέδωση του ανώμαλου εδάφους, η επέκταση του γηπέδου, η συντήρηση και η λειτουργία του σιντριβανιού, η τοποθέτηση κάδων απορριμμάτων, η αποψίλωση, η δημιουργία νέας μη ορατής χωματερής, το κλάδεμα και το καθάρισμα των τροπικών δέντρων, ήρθαν να συμπληρώσουν την ομορφιά του τόπου.
Οι καθημερινές ιερές ακολουθίες: όρθρος, εσπερινός, παρακλήσεις Τετάρτη και Παρασκευή, τις Κυριακές και τις γιορτές η θεία λειτουργία, έδιναν τα πνευματικά άνθη στις ψυχές όλων μας.
Το ψυχαγωγικό κομμάτι με τα ελληνικά παραδοσιακά, μεταφρασμένα, παιχνίδια στη γλώσσα τους (Γαλλικά), ήρθε να καλύψει τις ελεύθερες ώρες των καλοκαιρινών διακοπών των παιδιών του ορφανοτροφείου.
Η εφαρμογή του ημερήσιου προγράμματος του ιδρύματος με τις παιδαγωγικές παρεμβάσεις μας, η βελτίωση της ποιότητας και της ποσότητας των γευμάτων με φρούτα, ως επίσης η επιμονή μας για καλύτερες συνθήκες υγιεινής, ο έλεγχος της όρασης των παιδιών, συνετέλεσαν στην εύρυθμη λειτουργία του ιδρύματος. Στενή συνεργασία υπήρξε με την εξαιρετική διευθύντρια και το υπόλοιπο προσωπικό του ιδρύματος, τους εκπαιδευτικούς του δημοτικού σχολείου, του γυμνασίου και τον εφημέριο π. Δημήτριο.
Μια ζεστή αγκαλιά από τους παρόντες για λογαριασμό όλων των κηδεμόνων των πεντάρφανων
Πριν τις σχολικές διακοπές τους, καθηγητές, δάσκαλοι και μαθητές του γυμνασίου φύτεψαν δεκάδες ανανάδες στους χώρους της ιεραποστολής. Τους διευκολύναμε για το πότισμά τους με την επέκταση του δικτύου ποτίσματος.
Η γιορτή με την ευκαιρία της λήξης των μαθημάτων για το τρέχον σχολικό έτος μας εντυπωσίασε. Η χαρά μας μεγάλωσε όταν ήρθε η ώρα της βράβευσης του πρώτου μαθητή από το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο. Ο πρώτος βραβευθείς μαθητής του γυμνασίου ήταν ο Ευστάθιος, τρόφιμος του ορφανοτροφείου μας.
Γιορτή για τη λήξη της σχολ. Χρονιάς στο Σχολείο της Ιεραποστολής «ΦΩΣ ΕΘΝΩΝ» Dolisie Congo
Μεγάλη βοήθεια παραλάβαμε από την Αθήνα με την αποστολή κοντέινερ στο τέλος Ιουνίου με χρήσιμα και απαραίτητα πράγματα, όπως, εκκλησιαστικά είδη: νάμα, θυμίαμα, καρβουνάκια, επιτάφιο, εικόνες, κεριά, λαμπάδες κλπ), τρόφιμα: όσπρια, ζυμαρικά, ζάχαρη, γάλατα, μπισκότα, καραμέλες, μερέντες, μέλι, αλεύρι (απαραίτητο για τα πρόσφορα), άνθος αραβοσίτου, σιμιγδάλι χοντρό, ζελέδες (χρήσιμα για γλυκίσματα), ρουχισμό, υποδήματα, κρεβάτια, στρώματα, παιχνίδια, υδραυλικά (σπιράλ, βρύσες κλπ) αθλητικό υλικό, λάστιχα ποτίσματος των ¾, εργαλεία κήπου (φτυάρια, τσαπιά, σκεπάρνι, σφυρί), βαλίτσα με εργαλεία που μας φάνηκαν πάρα πολύ χρήσιμα για τις δουλειές μας.
Προσφορά αγάπης προς το Ορφανοτροφείο. Ένα κοντέινερ με την αγάπη των φίλων της Ιεραποστολής από Αθήνα και Πάτρα
Ποδήλατα για τα παιδιά, αναπηρικά καρότσια για αφρικανούς αδερφούς μας, πιάνο για τη μουσική τους. Κουβέρτες, σεντόνια, πετσέτες (απαραίτητα για το πολυήμερο σεμινάριο νέων που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Ιουλίου), είδη καθαριότητας, κουζινικά, πλυντήριο ρούχων, φουρνάκι κάδοι σκουπιδιών, σχολικά είδη (γραφική ύλη, τσάντες) και άλλα πράγματα εξίσου χρήσιμα.
Επιτρέψτε μου να σημειώσω εδώ την αγωνία του π. Θεολόγου για την εξοικονόμηση αρκετών χρημάτων για τον εκτελωνισμό και μεταφορά του κοντέινερ από το Pointe– Noireστο Dolisie.
Επειδή η παραλαβή του κοντέινερ έγινε από τη γιατρό Γκλάντις Καλατζή και το γράφοντα, εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς τους αφανείς και γενναίους Αθηναίους και Πατρινούς φίλους μας, της εξωτερικής ιεραποστολής, που αγόρασαν, συγκέντρωσαν, συσκεύασαν κι έστειλαν όλα τα προαναφερθέντα πράγματα στο Κονγκό Μπραζαβίλ, που εμείς τα διαχειριστήκαμε και τα αξιοποιήσαμε όσο μπορούσαμε καλύτερα.
Είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε τις βαπτίσεις δέκα νέων Αφρικανών συνανθρώπων μας στο οκταγωνικό καλαίσθητο βαφτιστήριο, με τη σταυροειδή κτιστή κολυμβήθρα, τα στέφανα τη μεθεπόμενη ημέρα, στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, του νεαρού Μαρκ (καθαριστής του ιδρύματος) με τη νεοφώτιστη Ραφαέλα.
Νεοφώτιστοι. «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίστητε……» ψέλνει ο π. Θεολόγος
Επίσης παρευρεθήκαμε στη θεμελίωση του ορθόδοξου μοναστηριού που χτίζεται λίγο έξω από το Dolisieκαι δίπλα σε μια πανέμορφη μικρή λίμνη.
Παρακολουθήσαμε τον αγιασμό του καινούριου επιβατικού αυτοκινήτου της ιεραποστολής (που θα διευκολύνει τη μεταφορά των εργατών στο χώρο όπου χτίζεται το μοναστήρι, ενώ τις υπόλοιπες ώρες θα εργάζεται ως taxiκαι κατά τους υπολογισμούς, θα εξοικονομούνται χρήματα για τα καύσιμα, την πληρωμή του μισθού του οδηγού taxiκαι θα γίνει γρήγορα η απόσβεση του χρηματικού ποσού που διατέθηκε για την αγορά του) και τον αγιασμό που έγινε προς προκοπή του λαχανόκηπου.
Μεγάλη επιτυχία είχε το 3οσεμινάριο ορθόδοξης νεολαίας, από διάφορες πόλεις του Congo, που πραγματοποιήθηκε στο δημοτικό σχολείο της ιεραποστολής, υπό την αιγίδα του π. Θεολόγου, από 23-7-11 έως 31-7-11 με θέμα: «Η ζωή των πιστών μέσα στην ορθόδοξη εκκλησία».
Αναμνηστική φωτογραφία Ορθόδοξων νέων από διάφορες ενορίες – πόλεις που παρακολούθησαν το 3οσεμινάριο στο Dolisie Congo
Ο μικρός Παύλος στην αγκαλιά του π. Θεολόγου και ο μικρός Μάρκος στην αγκαλιά του π. Αγαθόνικου
Όπως όλα τα καλά τελειώνουν γρήγορα, έτσι και παραμονή μας στο Congoτελείωσε χωρίς να το καταλάβουμε. Εκείνο που σκεφτόμαστε για την καλύτερη διατροφή των παιδιών του ορφανοτροφείου είναι:
Η δημιουργία μιας πτηνοτροφικής μονάδας (ένα μεγάλο κοτέτσι).
Η εγκατάσταση μερικών κυψελών για μελίσσια και
Η κατασκευή χωμάτινων στερνών για ιχθυοκαλλιέργεια, (το ευνοεί η μορφολογία του εδάφους και τα αναξιοποίητα νερά που υπάρχουν) που παράλληλα με το λαχανόκηπο θα περιορίσουν το κόστος αγοράς αγαθών για το ίδρυμα. Εδώ απαιτείται η κατά δύναμη βοήθεια από τους φίλους της εξωτερικής ιεραποστολής που τους ευχαριστούμε εκ των προτέρων.
Αυτό το ταξίδι ήταν για μένα μια έκφραση ευγνωμοσύνης προς το Δωρεοδότη Θεό που επέτρεψε επί 33 χρόνια να υπηρετήσω στην εκπαίδευση. Τώρα σαν συνταξιούχος ήθελα να εκφράσω αυτή τη χαρά μου και την ευγνωμοσύνη μου εκεί στην Αφρική και συγκεκριμένα στο Ορφανοτροφείο «Άγιος Ευστάθιος» στο Dolisieτου CongoBrazzaville (Γαλλικό Κονγκό) και να νιώσω τα «μαυράκια» δικά μου παιδιά κι εκείνα πατέρα τους, μιας κι έχουν την ατυχία να στερούνται και τα 30 παιδιά και τους δυο γονείς τους (υπάρχουν και αδέρφια στο ίδρυμα).
Μαζί τους έπαιξα, έφαγα, ήπια, χάρηκα, δάκρυσα, πόνεσα, προβληματίστηκα, διδάχτηκα κι εκείνα μου «έκλεψαν» την καρδιά μου. Πήγα άδειος, με εξαίρεση τα χρήματα που μου έδωσαν οι συνάδελφοί μου, οι φίλοι μου και οι συγγενείς για τις ανάγκες τους και γύρισα με μισή καρδιά, γιατί η άλλη μισή έμεινε εκεί. Αυτή όμως η μισή ήταν γεμάτη με την αγάπη των πεντάρφανων.
Ο καλός Θεός ας τα χαριτώνει, γιατί απ’ αυτά τα παιδιά, μεγαλωμένα με τη στοργή της τοπικής ορθόδοξης αφρικανικής εκκλησίας θα μπορούν να βγουν τα αυριανά στελέχη της νεοσύστατης επισκοπής του Κονγκό Μπραζαβίλ και Γκαμπόν.
Στον εμπνευστή και πρωτοπόρο ιεραπόστολο, στον αθόρυβο και ταπεινό π. Θεολόγο Χρυσανθακόπουλο, ας του χαρίζει ο Θεός υγεία και δύναμη. Εκείνος κινείται επάνω σε δυο λέξεις: «Προσευχή και Υπομονή» που είναι το καταστάλαγμα της οχτάχρονης πείρας του.
Εμείς οι απλοί άνθρωποι και οι οργανωμένοι σύλλογοι Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πατρών και άλλων πόλεων που είμαστε στα μετόπισθεν, ας ενισχύουμε οικονομικά, το κατά δύναμιν, το έργο αυτών των ιεραποστόλων που μέσα σε μύριες δυσκολίες και προβλήματα προσφέρουν, κάτω από αντίξοες συνθήκες, την Ορθοδοξία και τον πολιτισμό σε ανθρώπους δεκτικούς της Χάριτος του Θεού.
Ας τους δίνουμε τη χαρά να συνεχίζουν προς δόξαν Θεού.